.
Cai nghiện ma túy hay nói đúng hơn là điều trị nghiện là một quá trình lâu dài, bao gồm tổng thể các can thiệp hỗ trợ về y tế, tâm lý, xã hội làm thay đổi nhận thức, hành vi nhằm làm giảm tác hại của nghiện ma túy và giảm tình trạng sử dụng ma túy trái phép, thông qua các công việc đang được các cơ sở điều trị tập trung tiến hành như: tiếp nhận, phân loại, cắt cơn, giải độc, tư vấn cho người nghiện, cho gia đình người nghiện, hướng nghiệp, dạy nghề, chăm sóc sau cai kết hợp các giải pháp phòng, chống tái nghiện.
Cai nghiện ma túy là một hoạt động mang tính nhân văn rất cao vì thông qua hoạt động này giúp người nghiện từ bỏ việc sử dụng ma túy, đồng nghĩa với việc giúp họ tăng cường sức khỏe, giảm các hành vi vi phạm pháp luật, cải thiện các mối quan hệ xã hội thông qua việc tăng cường các kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, kỹ năng tái hòa nhập cộng đồng.
- Nội dung cai nghiện ma túy: Cai nghiện ma túy là một quá trình, bao gồm các giai đoạn cơ bản sau (Các giai đoạn này phải được thực hiện kế tiếp, liên tục trong thời gian từ 2 - 3 năm):
+ Giai đoạn 1: Tiếp nhận phân loại;
+ Giai đoạn 2: Điều trị cắt cơn giải độc;
+ Giai đoạn 3: Giáo dục, phục hồi hành vi nhân cách;
+ Giai đoạn 4: Lao động trị liệu, chuẩn bị tái hoà nhập cộng đồng, chống tái nghiện;
+ Giai đoạn 5: Quản lý lâu dài dựa vào cộng đồng.
Trong 5 giai đoạn trên thì giai đoạn lao động trị liệu, chuẩn bị tái hoà nhập cộng đồng, chống tái nghiện là quan trọng nhất, trong đó, giai đoạn lao động trị liệu cần sự phân công lao động phải phù hợp với tuổi, sức khoẻ, giới tính, trình độ, nghề nghiệp của từng người; tổ chức quản lý, phân công lao động một cách hợp lý, lao động từ nhẹ đến nặng, từ đơn giản đến phức tạp đảm bảo an toàn lao động.
Dạy nghề, tạo việc làm tuỳ theo cơ sở vật chất, kinh phí, nhu cầu của người nghiện, cơ sở chữa bệnh có thể mở các lớp dạy nghề, tạo việc làm cho người nghiện, hoặc gửi đến các trung tâm xúc tiến việc làm để học nghề; đặc biệt chú trọng đến các nghề truyền thống, đơn giản để thực hành lao động sản xuất tại cơ sở chữa bệnh.
Khi chuẩn bị tái hoà nhập cộng đồng cần kiểm tra lại sức khoẻ, tổng kết bệnh án, lập hồ sơ theo dõi sau cai nghiện; Biên bản bàn giao người nghiện về cộng đồng gồm những nội dung cơ bản: Tình hình sức khoẻ, nhân cách, tâm lý; Giai đoạn giáo dục, phục hồi hành vi, nhân cách và giai đoạn trị liệu phải được hoạt động xen kẽ, trong ngày làm việc (8 giờ) phải có 30% thời gian giáo dục, phục hồi hành vi nhân cách, 70% thời gian lao động trị liệu. Nghiêm cấm các cơ sở cai nghiện chỉ sử dụng người nghiện vào việc lao động trị liệu mà không thực hiện nội dung giáo dục phục hồi nhân cách. Thời gian thực hiện từ 12 đến 18 tháng.
- Hoàn thành cai nghiện: Cai nghiện ma túy được coi là thành công khi người cai nghiện phải đạt được 4 yếu tố:
+ Không tái sử dụng ma túy;
+ Có lối sống lành mạnh, tự quản lý được bản thân;
+ Thực hiện thành công sự thay đổi về nhận thức;
+ Phục hồi được hệ thống não bộ đã bị tổn thương, nhiễm độc vì ma túy.